จากกรณีที่มีบุคคลเสนอเรื่องภาพพร้อมบรรยายเรื่องราวต่างๆ ของสวนสัตว์เชียงใหม่ ลงในสื่อทวิตเตอร์ เมื่อวันที่ 22 กันยายน 2565 เวลา 13.09 น. ที่ผ่านมา ซึ่งเป็นบุคคลที่มีผู้ติดตามมากกว่า 1.3 ล้านคน ทำให้เป็นไวรัลผ่านช่องทาง Social Network แพร่กระจายไปอย่างรวดเร็ว ทำให้สื่อมวลชนแขนงต่างๆ ให้ความสนใจและนำเสนอข่าวที่ผ่านมา นั้น
เมื่อวันที่ 24 กันยายน 2565 เวลา 10.00 น. ที่สวนสัตว์เชียงใหม่ นายวุฒิชัย ม่วงมัน ผู้อำนวยการสวนสัตว์เชียงใหม่ พร้อมด้วยผู้บริหาร และ สัตวแพทย์ประจำสวนสัตว์เชียงใหม่ ได้แถลงการณ์ชี้แจงเกี่ยวกับการปรากฎภาพในสื่อทวิตเตอร์ ซึ่งเป็นเรื่องราวที่ทำให้ภาพลักษณ์ของสวนสัตว์เชียงใหม่ลดลง อาจมีผลทำให้การเยี่ยมชมของนักท่องเที่ยวและบุคคลทั่วไปเกิดความเข้าใจที่คลาดเคลื่อน ตามสื่อที่ปรากฎ
นายวุฒิชัย ม่วงมัน ผู้อำนวยการสวนสัตว์เชียงใหม่ กล่าวว่า จากเหตุการณ์ที่เกิดขึ้น สวนสัตว์เชียงใหม่ ได้รายงานองค์การสวนสัตว์แห่งประเทศไทยและกระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม เพื่อให้รับทราบเรื่องที่เกิดขึ้นนี้เป็นที่เรียบร้อยแล้ว โดยนายวราวุธ ศิลปอาชา รัฐมนตรีว่าการกระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม และคณะผู้บริหาร ได้แสดงความห่วงใยกับเหตุการณ์ดังกล่าว จึงได้สั่งการให้คณะกรรมการ(บอร์ด) ผู้บริหารระดับสูงขององค์การสวนสัตว์แห่งประเทศไทย มอบหมายสวนสัตว์เชียงใหม่จัดแถลงข่าว เพื่อตอบประเด็นต่างๆ และให้เหตุผล ดังนี้
เรื่องที่ 1 กรณี เสือผอมมาก อ้วก และน้ำในบ่อเน่า แห้ง
– กรณีเสือมีลักษณะลำตัวที่ผอม ตามที่ปรากฎในภาพเป็นเสือที่มีชื่อว่า “ข้าวปั้น” ในข้อความที่ระบุในทวิตเตอร์กล่าวว่า ภาพของเสือดูผอม และอาเจียน นั้น สวนสัตว์เชียงใหม่ขอเรียนให้ทราบว่า โดยทั่วไปสรีรวิทยาของเสือจะผอม ปราดเปรียว ปัจจุบันน้ำหนักตัวของเสือข้าวปั้น อยู่ที่ 38 กิโลกรัม อยู่ในเกณฑ์ปกติ(เฉลี่ยที่ 30 – 40 กิโลกรัม) ไม่ได้ต่ำกว่ามาตรฐาน ตามช่วงอายุของเสือ จึงถือว่า “ไม่ผอม”
กรณีข้อความที่ระบุในทวิตเตอร์กล่าวว่า เสืออาเจียน นั้น เป็นพฤติกรรมตามธรรมชาติ ซึ่งโดยปกติเสือจะมีการเลียขนตนเองเพื่อเป็นการทำความสะอาดขน เมื่อเสือเลียขนตัวเองแล้วก็จะมีการขย้อนขน ออกมา ดูคล้ายกับการอาเจียน(อ้วก)ออกมา ซึ่งเป็นพฤติกรรมตามธรรมชาติ
– กรณีน้ำในบ่อภายในส่วนจัดแสดงมีสีเขียว นั้น เป็นลักษณะของการเจริญเติบโตของแพลงก์ตอน พืชที่เป็นสาหร่ายสีเขียว จะอาศัยอยู่ในสภาพแวดล้อมที่เหมาะสม ในน้ำจืด เกิดจากในน้ำมีสารอาหาร ไม่ก่อให้เกิดอันตรายต่อสิ่งมีชีวิตใดๆ การเจริญเติบโตของสาหร่ายในน้ำเพิ่มขึ้น มิได้เป็นน้ำเน่าเสียแต่อย่างใด ส่วนกรณีบ่อน้ำภายในส่วนจัดแสดงที่ไม่มีน้ำ นั้น อยู่ระหว่างการทำความสะอาดบ่อน้ำ และตากบ่อเพื่อฆ่าเชื้อโรค ไว้ประมาณ 3-5 วัน แล้วทำการเติมน้ำใหม่
เรื่องที่ 2. กรณีพบซากนกตาย
สวนสัตว์เชียงใหม่ได้ตรวจสอบตามภาพที่ปรากฏพบว่า เป็นลูกนกแขวกที่เสียชีวิตอยู่ภายนอกกรงเลี้ยง ซึ่งนกดังกล่าวเป็นนกในธรรมชาติ อพยพย้ายถิ่นมาพักชั่วคราวในบริเวณสวนสัตว์เชียงใหม่ มิได้เป็นนกที่สวนสัตว์เลี้ยงแต่อย่างใด การพบซากนกเสียชีวิต อาจเกิดจากสภาพอากาศแปรปรวน ลูกนกที่อ่อนแอจึงเสียชีวิตและตกจากรัง
“นกแขวก” เป็นนกอพยพ ซึ่งย้ายถิ่นฐานจากที่อื่นเพื่อตามแหล่งอาหารที่อุดมสมบูรณ์ ประกอบกับพื้นที่ภายในสวนสัตว์เชียงใหม่ มีแหล่งน้ำและแหล่งอาหารที่อุดมสมบูรณ์ และมีความปลอดภัย จึงทำให้ในทุกๆ ปี ช่วงประมาณเดือนพฤษภาคม จนถึงเดือนตุลาคม จะพบนกแขวกอพยพมาทำรังผสมพันธุ์และวางไข่ในช่วงฤดูดังกล่าว และในธรรมชาตินกที่เกิดมาจำนวนมาก ก็จะมีลูกนกไม่แข็งแรงก็จะเกิดกรณีลูกนกตาย เกิดจากการคัดสรรตามธรรมชาติ ซึ่งเป็นเรื่องปกติในระบบนิเวศน์วิทยา และจะอพยพออกไปในช่วงปลายฝนต้นหนาว และฤดูแล้ง กรณีที่มีนกตาย จึงเป็นเรื่องปกติอยู่ในระบบนิเวศน์
ในการนี้ สวนสัตว์เชียงใหม่ได้เก็บซากนกเพื่อตรวจหาโรคระบาด และนำไปทำลายเพื่อป้องกันการเกิดโรคระบาดในพื้นที่ ผลตรวจไม่พบการเกิดวิการที่บ่งชี้การเกิดโรคระบาดแต่อย่างใด
เรื่องที่ 3. อควาเรียมร้อน กลิ่นเหม็น ตู้มีตะไคร่น้ำ
– กรณีภายในเชียงใหม่ ซู อควาเรียม มีสภาพอากาศร้อน เนื่องจากเครื่องปรับอากาศภายในเชียงใหม่ ซู อควาเรียม เกิดชำรุดบางจุด อยู่ในระหว่างการปรับปรุง ซ่อมแซม ซึ่งคณะกรรมการองค์การสวนสัตว์ ได้มีมติอนุมัติงบประมาณปี 2566 (เริ่มเดือนตุลาคม เป็นต้นไป) ให้มีการปรับปรุงต่อไป
– กรณีมีกลิ่นภายใน เชียงใหม่ ซู อควาเรียม มีการให้อาหารโดยใช้ปลาสด(ปลาข้างเหลือง) วันละ 2 ครั้งตามช่วงเวลา จึงทำให้ช่วงเวลาที่ให้อาหารมีกลิ่นคาวปลาเป็นระยะเท่านั้น นักท่องเที่ยวจะได้กลิ่นของปลาสดที่เจ้าหน้าที่นำไปให้อาหารในช่วงนั้น
– กรณี ตู้ปลามีตะไคร่น้ำบางตู้ เป็นการทำสภาพแวดล้อมของสัตว์น้ำ ให้มีสภาพแวดล้อมใกล้เคียงกับที่อยู่ธรรมชาติ เนื่องจากเป็นการจำลองสภาพแวดล้อมโลกใต้ท้องทะเลให้เสมือนจริงตามธรรมชาติ จึงทำให้ภายในมีตะไคร่น้ำอยู่จริง อีกทั้งยังเป็นการส่งเสริมพฤติกรรมสัตว์ให้ดำรงชีวิตเป็นไปตามธรรมชาติ ในส่วนตู้กระจกภายนอกและภายในได้มีการเช็ดทำความสะอาดเป็นประจำอย่างต่อเนื่อง
ด้วยเหตุผลที่กล่าวมาข้างต้นนี้ สวนสัตว์เชียงใหม่ขอเรียนให้ทราบว่า การปฏิบัติงานเป็นไปตามสวัสดิภาพสัตว์ วิถีชีวิตสัตว์ แหล่งที่อยู่อาศัยของสัตว์ การส่งเสริมพฤติกรรมสัตว์ การโภชนาการอาหารสัตว์ ตลอดจนถึงการส่งเสริมพฤติกรรมสัตว์ให้คล้ายคลึงกับความเป็นอยู่ในธรรมชาติอย่างแท้จริง และจะพยายามพัฒนาต่อเนื่อง ตามหลักการบริหารจัดการสวนสัตว์ ที่มีมาตรฐานสากลกำหนด และขอขอบพระคุณทุกความห่วงใย ด้านต่างๆ ของผู้เยี่ยมชม สื่อมวลชน และประชาชนที่เข้ามาเยือน ตลอดจนถึงการบริหารจัดการในช่วงการแพร่ระบาดโควิด-19 และการผ่านวิกฤตการณ์ต่างๆ ที่ผ่านมาโดยตลอด ทำให้สถานการณ์ต่างๆ คลี่คลายและเติบโตอย่างต่อเนื่อง เพื่อให้เป็นสวนสัตว์ที่มีองค์ประกอบครบถ้วนแห่งหนึ่งในภูมิภาคต่อไป
สำหรับการเที่ยวชมสวนสัตว์เชียงใหม่ ของบุคคลทั่วไป หากพบปัญหา หรือ สิ่งผิดปกติภายในสวนสัตว์ สามารถแจ้ง และ ให้คำแนะนำได้ที่ศูนย์บริการนักท่องเที่ยว welcome center เพื่อที่สวนสัตว์จะได้นำมาปรับปรุงพัฒนาให้ดียิ่งขึ้น ต่อไป
นิวัตร -ภัทร์ศิริ ธาตุอินจันทร์ เชียงใหม่
