วันที่ 10 ก.ย 65พุทธศาสนิกชนชาวจังหวัดพะเยาพากันนำบุตรหลาน นำข้าวปลาอาหารคาวหวานและน้ำ เข้าวัด เพื่อทำบุญอุทิศส่วนบุญส่วนกุศลให้กับตัวเองและบรรพบุรุษที่ล่วงลับ สวดมนต์ไหว้พระ ฟังเทศน์ฟังธรรม ตามประเพณีวัน 12 เป็ง ล้านนา ซึ่งมีความเชื่อ มาตั้งแต่โบราณตระกาลจนถึงปัจจุบันว่าวันนี้ เป็นวันปล่อยผีกลับบ้าน ชาวบ้านจึงเตรียมข้าว ข้าวปลาอาหารคาวหวาน น้ำ ตลอดจนเครื่องอุปโภคบริโภคนำมาทำบุญอุทิศส่วนบุญส่วนกุศล ให้กับญาติที่ล่วงลับไปแล้วให้กลับพระสงฆ์ตามวัดวาอารามต่างๆในพื้นที่กันอย่างคึกคัก
โดยตามวัดวาอารามต่างๆ มี พุทธศาสนิกชน ต่างเข้าวัดทำบุญ เช่นเดียวกับที่วัดหัวข่วงแก้ว(วัดคุ้ม) ต.เวียง อ.เมือง จ.พะเยา หลวงพ่อ พระครูประเสริฐ สํวโร (พระครูสังวรวรคุณ (ประเสริฐ สํวโร) เจ้าอาวาสวัดหัวข่วงแก้ว (วัดคุ้ม) พร้อมด้วยคณะสงฆ์ได้ทำพิธีทำบุญกินข้าวสลากภัตน้ำ วัน 12 เป็งขึ้น 15 ค่ำ เดือน 12 หรือชาวเหนือล้านนาเรียกว่า เดือน 12 เป็ง เป็นเดือนสุดท้ายของการนับเดือนตามปฏิทินล้านนา ตามความเชื่อที่ว่าวันนี้เป็นวันนรกปิดหรือวันพญายมปล่อย
เปรตสัมพเวสีผีนรก ไปพบปะญาติพี่น้อง และรับเอาของกินของทานที่ ลูกหลานทำบุญอุทิศส่วนกุศลให้ ในวันนี้ชาวบ้านนาหรือคนเมืองเหนือ ถือเอาวัน 12 เป็ง เป็นวันปล่อยผีกลับบ้านดังกล่าว
สำหรับประเพณีสลากภัตน้ำของวัดหัวข่วงแก้ว บรรดาชาวบ้านจะนำน้ำที่เป็นขวดบรรจุ แพคสำเร็จรูป พร้อมด้วยข้าวปลาอาหารคาวหวาน ผลไม้และปัจจัยนำมาตั้งกองรวมกันเพื่อถวาย พระ ทำบุญให้กับบรรพบุรุษและญาติมิตรที่ล่วงลับไปแล้วตามประเพณีที่สืบทอดกันมาตั้งแต่โบราณกาลจนถึงปัจจุบัน
