วันที่ 1 ก.ย. 66 เจ้าหน้าที่ตำรวจตรวจคนเข้าเมืองเชียงรายภายใต้การอำนวยการของ พล.ต.ต.ศุภณัฏฐ์ เจริญเรืองกุล ผบก.ตม.5 , พ.ต.ต.อ.เขมชาติ วัฒนนภาเกษม ผกก.ตม.เชียงราย ร่วมกับเจ้าหน้าที่ สถานีตำรวจภูธรแม่สาย, เจ้าหน้าที่พัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์ จ.เชียงราย, สถานคุ้มครองสวัสดิภาพผู้เสียหายจากการค้ามนุษย์จังหวัดเชียงราย ทีมสหวิชาชีพ ได้ช่วยเหลือ น.ส.น้ำ (นามสมมุติ) อายุ 29 ปี ชาว จ.อุดรราชธานี ซึ่งเป็นเหยื่อการค้ามนุษย์ในประเทศเมียนมา
โดยการข่วยเหลือในครั้งนี้ ทางเจ้าหน้าที่ได้รับการประสานขอความข่วยเหลือจากโซเชียลมีเดียทางเพจ Ninja Todayภายในจ.อุบลราชธานี ว่ามีน.ส.น้ำ ได้ถูกหลอกลวงและพาตัวไปขายให้กับนายทุนคนจีน และมีการบังคับให้ขายบริการให้กับพนักงานของบริษัทที่ทำธุรกิจเกี่ยวกับ Callcenter ซึ่งมีที่ตั้งอยู่ในพื้นที่เขตปกครองพิเศษ รัฐฉาน ประเทศเมียนมา
ทางเจ้าหน้าที่จึงได้ดำเนินการตรวจสอบและคัดแยกเหยื่อจากการค้ามนุษย์ตามขั้นตอนตามกลไกการส่งต่อระดับชาติ หรือ NRM และได้ติดต่อประสานงานเพื่อพิสูจน์ทราบข้อเท็จจริงในเรื่องดังกล่าว จนมีการยืนยันว่า น.ส.น้ำ ถูกบังคับให้ค้าประเวณีอยู่ที่บริษัท CallCenter ในเมืองม้งหนึ่ง เขตรัฐฉาน ซึ่งเป็นบริษัทที่มีนายทุนคนจีน เป็นผู้บริหารกิจการ ทางเจ้าหน้าที่จึงได้มีการประสานงานกับเจ้าหน้าที่ในรัฐฉานประเทศเมียนมาเพื่อเข้าทำการช่วยเหลือตามกระบวนการ จนสามารถนำตัว น.ส.น้ำกลับมายังประไทยได้
น.ส.น้ำ เปิดเผยว่า ตนเองทำงานเป็น PR ร้านอาหารแห่งหนึ่งในกรุงเทพ จนประมาณช่วงกลางเดือนพฤษภาคมที่ผ่านมา ได้มีผู้ใช้ TIKTOK รายหนึ่งติดต่อชักชวนให้ตนไปทำงาน PR เขตปกครองพิเศษเมืองป็อก โดยได้ค่าจ้าง 900 หยวน แบ่งกับทางร้านคนละ 450 หยวน แต่ก็ได้ปฏิเสธไปหลายครั้ง จนกระทั่งถึงช่วงเดือนมิถุนายนผู้ใช้รายเดิมได้ติดต่อมาอีกครั้งบอกว่าไม่มีคนทำงานขอให้ลองมาทำดูก่อนหากไม่พอใจค่อยกลับ ตนจึงได้เดินทางไปยังจังหวัดเชียงราย และเดินทางออกไปนอกประเทศ ผ่านทางพื้นที่ อ.แม่สาย จ.เชียงราย โดยมีผู้ติดต่องาน เป็นผู้ประสานงานในการเดินทางให้ โดยได้ว่าจ้างคนนำพาลักลอบออกไปนอกประเทศผ่านช่องทางธรรมชาติ ข้ามไปยังพื้นที่จังหวัดท่าขี้เหล็กก่อนจะมีคนรับตัว ไปที่เมืองเชียงตุง ประเทศเมียนมา จากนั้นได้มีนายทุนมาซื้อตัวไปยังบริษัทcallcenter ซึ่งเป็นอาคารสี่เหลี่ยม 2 ชั้น มีลูกกรงเหล็กทั้งอาคาร มีลวดหนามหีบเพลงล้อมรอบคาอาคาร เพื่อให้เป็นที่พักและขายบริการกับพนักงานในบริษัทซึ่งเกือบทั้งหมดเป็นบุคคลสัญชาติจีน ซึ่งถูกหลอกไปทำงานที่บริษัทเดียวกัน
เมื่อไปถึงตนถูกจับเซ็นต์สัญญาทำงาน 6 เดือน โดยที่สัญญาเป็นภาษาจีนอ่านไม่ออก ไม่รู้ข้อความในหนังสือดังกล่าวระบุอะไร เมื่อตนไม่ยอมเซ็นต์ก็ถูก ทุบตี จนได้รับบาดเจ็บจนต้องยอมพิมพ์ลายนิ้วมือในสัญญาและค้าบริการทางเพศทันที เมื่อตนไม่ยอมรับแขกก็ถูกเถ้าแก่คนจีนจับใส่กุญแจมือคล้องกับลูกกรงของอาคารแล้วใช้ไม้ตีหลัง เอาไฟฟ้าช็อต และเอาน้ำกรอกปาก อดข้าว 3 วัน
ตลอดเวลาที่ถูกกักบริเวณทำงานอยู่ในบริษัทดังกล่าว พนักงานหญิงทุกคนตกอยู่ในสภาพบังคับที่ไม่สามารถขัดขืนได้ โดยจะต้องทำงานแลกกับการไม่ถูกกดขี่ ทารุณ ไม่ถูกทำร้าย และเพื่อให้สามารถมีชีวิตอยู่ต่อไปได้ วันต่อวัน ระหว่างนั้นได้พยายามหาช่องทางติดต่อขอความช่วยเหลือมายังประเทศไทย โดยขอความช่วยเหลือของเพจ Ninja Today ซึ่งได้นำเสนอข้อมูลการช่วยเหลือคนไทยที่ถูกหลอกลวงไปบังคับค้าประเวณีจนได้รับการติดต่อกลับจากทางแอดมินของเพจและขอข้อมูลจนมั่นใจ และได้ช่วยเหลือกลับประเทศไทยได้เมื่อวันที่ 31 ส.ค.66 และได้เข้าสู่กระบวนการฟื้นฟูสภาพจิตใจเบื้องต้น เพื่อเตรียมความพร้อมเข้าสู่กระบวนการคัดแยกเหยื่อจากการค้ามนุษย์ตามกลไกการส่งต่อระดับชาติ
น.ส.น้ำ กล่าวอีกว่า ขอเตือนไปยังคนไทยอย่าเชื่อการชักชวนให้ไปทำงานที่ต่างประเทศ ว่ามีรายได้สูง อยู่กินสบาย มีการดูแลค่าใช้จ่ายในการเดินทาง หรือมีการอำนวยความสะดวกในเรื่องความเป็นอยู่ เพราะถ้าหาก เพราะว่าไปแล้วจะได้กลับออกมาง่าย เงินไม่สามารถซื้ออะไรได้ทุกอย่าง
จากนั้นในวันที่ 1 ส.ค.66 ทางเจ้าหน่าที่ได้ดำเนินการตรวจสอบคัดแยกเหยื่อจากการค้ามนุษย์ตามขั้นตอนตามกลไกการส่งต่อระดับชาติ หรือ NRM ได้ร่วมกันสัมภาษณ์คัดกรองและลงความเห็นว่า น.ส.น้ำ เข้าข่ายเป็นเหยื่อจากการค้ามนุษย์ เนื่องจากถูกกระทำการ หรือไม่กระทำการในลักษณะที่เข้าองค์ประกอบการกระทำความผิดฐานค้ามนุษย์ จากนั้นได้ร่วมกันแจ้งสิทธิ และคุ้มครองสิทธิตามกฎหมายต่อไป
โดยทางเจ้าหน้าที่เตือนถึงประชาชนที่อยากจะไปทำงานต่างประเทศว่า ปัจจุบันกลุ่มมิจฉาชีพจะมีวิธีการชักชวนเหยื่อผ่านแอปพลิเคชั่นทางมือถือเฟสบุ๊กและการแชร์ข้อความชักชวนผ่านทางกลุ่มไลน์ของผู้ที่ทำงานพีอาร์ หรือร้านอาหาร ซึ่งในกลุ่มคนทำงานประเภทนี้ก็จะมีกลุ่มสมาชิก โพสต์โฆษณาเชิญชวนการไปทำงานจุดสังเกตุคือที่มักจะบอกว่าเป็นงานที่มีรายได้สูง ประมาณหลักแสนต่อเดือน มีที่พัก มีอาหาร และนายจ้างมีค่าเดินทางให้ แต่ถึงจุดที่จะเดินทางออกนอกราชอาณาจักรก็จะได้รับแจ้งว่ามีปัญหาหรืออุปสรรคระหว่างทางไม่สามารถเดินทางออกอย่างถูกต้องตามกฏหมายได้และเมื่อเหยื่อตัดสินใจที่จะลักลอบข้ามออกไปนอกประเทศไทยไปแล้ว ก็จะพบกับปัญหาในการเดินทางที่ลำบาก มีระยะทางไกล เส้นทางเสี่ยงอันตราย ทำให้คนที่ตกเป็นเหยื่อก็จะตกอยู่ในสภาพถูกบังคับ ไม่สามารถที่จะขัดขืนได้ และตกอยู่ในสภาพโดนบังคับ ซึ่งงานส่วนใหญ่จะมีนายจ้างชาวจีนเป็นเจ้าของกิจการ อยู่ในพื้นที่ของเขตปกครองพิเศษ เป็นพื้นที่ปกครองตนเอง มีการตั้งกฎระเบียบเป็นการเฉพาะสำหรับแต่ละพื้นที่ จึงเป็นการยากในการใช้กฎหมายของประเทศนั้นๆ บังคับ และยากในการเข้าถึงสถานที่ที่เหยื่อถูกกักตัวอยู่
จากรายงานพบว่ามีข้อมูลว่ามีคนไทยถูกหลอกบังคับทำงาน ทั้งในลักษณะงานค้าบริการ ค้าประเวณี พนันออนไลน์ การบังคับทำงานหนักโดยไม่มีค่าจ้าง หรือทำงานคอลเซ็นเตอร์ มีการขอความช่วยเหลือผ่านทางมูลนิธิหรือหน่วยงานต่างๆ มีไม่น้อยกว่า 150 ราย ซึ่งกระบวนการช่วยเหลือผ่านหน่วยงานของรัฐต่อรัฐ จะใช้เวลาค่อนข้างนาน เพราะระบบการประสานงานทางราชการมีหลายระดับ มีหลายหน่วยงานที่เกี่ยวข้องและรับผิดชอบ
ณัฐวัตร ลาพิงค์/เชียงราย – รายงาน
